Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego

 w Specjalnym Ośrodku Szkolno –Wychowawczym

w Starachowicach na lata 2018- 2023

Spis treści

  1. Wstęp ………………………………………………………………………………………………………………………………3
  2. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego…………………………………………………3
  3.  Podstawy prawne opracowania systemu ………………………………………………………………………9
  4. Założenia programu ………………………………………………………………………………………………………10
  5.  Cele główne programu………………………………………………………………………………………………….11
  6. Cele szczegółowe……………………………………………………………………………………………………………12
  7. Cele i działania szkolnego doradcy zawodowego………………………………………………………….15
  8.  Treści, tematy zajęć ze wskazaniem adresata…………………………………………………………….16
  9.  Metody i techniki pracy…………………………………………………………………………………………………18
  10. Realizacja, osoby odpowiedzialne……………………………………………………………………………….19
  11. Scenariusze i konspekty………………………………………………………………………………………………22
  12. Dostępne materiały edukacyjne on-line…………………………………………………………………….22
  13. Ewaluacja wewnętrzna……………………………………………………………………………………………….22

I.Wstęp.

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ) to dokument, który zawiera informacje o wszystkich działaniach, jakie prowadzi szkoła, aby wspomóc ucznia w świadomym planowaniu swojej ścieżki edukacyjno-zawodowej z uwzględnieniem jego mocnych stron, zainteresowań, umiejętności i predyspozycji zawodowych. Definiuje on: rolę i zadania osób, które są odpowiedzialne za poszczególne zadania, oraz  jakie są oczekiwane efekty i metody pracy.

WSDZ jest częścią planu wychowawczego szkoły i włączony jest do Statutu szkoły. Odbiorcami tych zadań są uczniowie, rodzice, nauczyciele oraz instytucje, które wspomagają ten proces doradczy.

Działania w zakresie doradztwa zawodowego obejmują:

1. Orientację zawodową dla klas I– VI szkoły podstawowej
2.  Doradztwo zawodowe dla klas VII–VIII szkoły podstawowej – minimum 20 godzin w dwuletnim okresie nauczania (10 h – klasa   VII, 10  h – klasa VIII)
4.  Doradztwa zawodowego dla branżowych szkół – minimum 10 godzin w trzyletnim okresie nauczania
5. Przygotowanie do pełnienia ról społecznych i pracowniczych – Szkoła Przysposabiająca do Pracy (treści zawarte w podstawie programowej Szkoły Przysposabiającej do Pracy)

  1. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-III szkół podstawowych

1. Poznanie siebie

Uczeń:

1.1. opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;

1.2. prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób;

1.3. podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;

1.4. podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;

1.5. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

2.1. odgrywa różne role zawodowe w zabawie;

2.2. podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;

2.3. opisuje, czym jest praca, i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach;

2.4. omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje;

2.5. opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;

2.6. posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

3.1. uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;

3.2. wskazuje treści, których lubi się uczyć;

3.3. wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

4.1. opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;

4.2. planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;

4.3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV-VI szkół podstawowych

1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

1.1. określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;

1.2. wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;

1.3. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;

1.4. prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

2.1. wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;

2.2. opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;

2.3. podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;

2.4. posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;

2.5. wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

3.1. wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;

3.2. wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;

3.3. samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

4.1. opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;

4.2. planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;

4.3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego  dla klas VII i VIII szkół podstawowych

1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

1.1. określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;

1.2. rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);

1.3. dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł;

1.4. rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;

1.5. rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;

1.6. określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;

1.7. określa własną hierarchię wartości i potrzeb.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

2.1. wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania;

2.2. porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;

2.3. wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy;

2.4. uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;

2.5. analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy;

2.6. wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową;

2.7. dokonuje autoprezentacji.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

3.1. analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;

3.2. analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów;

3.3. charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej;

3.4. określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

4.1. dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;

4.2. określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby;

4.3. identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy;

4.4. planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla branżowych szkół I stopnia

1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

1.1. sporządza bilans własnych zasobów na podstawie dokonanej autoanalizy („portfolio”);

1.2. określa obszary do rozwoju edukacyjno-zawodowego i osobistego;

1.3. określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;

1.4. rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;

1.5. analizuje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe) w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej;

1.6. określa własny system wartości, w tym wartości związanych z pracą i etyką zawodową.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

2.1. analizuje informacje o lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim rynku pracy oraz funkcjonujących na nim zasadach w kontekście wyborów edukacyjno-zawodowych;

2.2. określa zawody i stanowiska pracy, dla których bazę stanowią jego kwalifikacje, z uwzględnieniem zawodów przyszłości i zapotrzebowania rynku pracy;

2.3. porównuje formy zatrudnienia i możliwości funkcjonowania na rynku pracy jako pracownik, pracodawca lub osoba prowadząca działalność gospodarczą w obszarze, w którym się kształci, oraz analizuje podstawy prawa pracy, w tym rodzaje umów o pracę, sposoby ich rozwiązywania, prawa i obowiązki pracownika;

2.4. konfrontuje własne zasoby ze zidentyfikowanymi potrzebami i oczekiwaniami pracodawców oraz wymaganiami rynku pracy;

2.5. określa znaczenie i wskazuje możliwości odbycia stażu zawodowego lub zdobycia zatrudnienia z wykorzystaniem dostępnych form aktywizacji zawodowej;

2.6. sporządza i aktualizuje dokumenty aplikacyjne zgodnie z wymaganiami pracodawców;

2.7. przygotowuje się do zaprezentowania siebie i swoich kompetencji podczas rozmowy kwalifikacyjnej;

2.8. charakteryzuje przebieg procesu zakładania własnej działalności gospodarczej oraz instytucje wspomagające zakładanie własnej działalności gospodarczej;

2.9. charakteryzuje instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucje rynku pracy.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

3.1. korzysta ze źródeł informacji dotyczących dalszego kształcenia i doskonalenia zawodowego formalnego, pozaformalnego i nieformalnego;

3.2. analizuje możliwości uzupełniania, poszerzania i uzyskiwania nowych kwalifikacji zawodowych w ramach krajowego i europejskiego systemu kwalifikacji;

3.3. określa korzyści wynikające z uczenia się przez całe życie w rozwoju osobistym i zawodowym;

3.4. analizuje możliwości kontynuowania nauki.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

4.1. ustala swoje cele, zadania i działania w kontekście planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej;

4.2. sporządza indywidualny plan działania – planuje różne warianty ścieżek edukacyjno-zawodowych na podstawie bilansu własnych zasobów i wartości oraz informacji na temat rynku edukacji i rynku pracy, przewidując skutki własnych decyzji;

4.3. dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej zgodnie z posiadanymi zasobami i określonymi celami zawodowymi.

  1. Podstawy prawne opracowania systemu

·Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. –Prawo oświatowe, (Dz.U. 2017 poz. 59).

  • Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U.2018.0.996, Art. 109. Prawo oświatowe)
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów

publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 ze zm.).

  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r w sprawie ramowych planów nauczania

dla publicznych szkół (Dz.U z 2017 r nr 0, poz.703)

·Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. –Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, (Dz.U. 2017 poz. 60).

·Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2017 poz. 1591).

·Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 199).

·Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 532) z późniejszymi zmianami

  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej  z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego
  1. Założenia programu
  2. Stworzenie jednolitej, uwzględniającej etapy rozwojowe uczniów oraz specyfikętypów szkół, systemowej koncepcji orientacji zawodowej rozumianej jako ogółdziałań dydaktyczno-wychowawczych skierowanych do uczniów klas I-VIII SzkołyPodstawowej, Szkoły Branżowej I stopnia, Szkoły Przysposabiającej do Pracy.
  3. Kształtowanie u uczniów proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji.
  4. Pomoc uczniom w samopoznaniu, w kształtowaniu pozytywnej motywacji do nauki,zdobywaniu informacji o możliwościach edukacji, zawodach i rynku pracy.
  5. Przygotowanie uczniów do samodzielnego dalszego rozwoju zawodowego.
  6.  Pomoc rodzicom w poznawaniu własnego dziecka, wspieranie w pełnieniu rolidoradcy dziecka, w zdobywaniu informacji o rodzajach szkół oraz o instytucjach,które udzielają pomocy w planowaniu i podejmowaniu decyzji dotyczącychkształcenia i kariery zawodowej.
  7.  Pomoc nauczycielom szkoły w realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowegooraz wspomagania uczniów w wyborze kierunku kształcenia i zawodu. Udostępnianieim materiałów do prowadzenia zajęć w z klasą, pomoc w zdobywaniu informacji
    o instytucjach świadczących pomoc z zakresu doradztwa zawodowego;
  8. Współpraca ze środowiskiem: Rodzice,  PUP, OHP, CKP, WTZ,  Przedsiębiorcy, Stowarzyszenia, Szkoły branżowe.
  1. Cele główne

CELE GŁÓWNE DLA UCZNIÓW

Orientacja zawodowa w klasach I-III szkoły podstawowej

Orientacja zawodowa w klasach IV-VI szkoły podstawowej

Doradztwo zawodowe dla klas VII-VIII

Doradztwo zawodowe dla Szkoły Branżowej I Stopnia

Szkoła Przysposabiająca do Pracy

  • Wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy,
  • Rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji
  •  Stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań i pasji.
  • Poznanie własnych zasobów,
  • Zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy
  • Kształtowanie proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji
  • Stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań i pasji
  • Poznawanie samego siebie
  • Analiza informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy
  • Poszerzanie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
  • Kształtowanie gotowości do wejścia na rynek pracy
  • Rozwijanie umiejętności uczenia się przez całe życie.
  • Przygotowanie uczniów do świadomego i samodzielnego planowania kariery
  • Podejmowanie i dokonywanie zmian decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających poznawanie własnych zasobów
  • Analiza informacji na temat rynku pracy i systemu edukacji

  • wskazanie oraz wyposażenie  uczniów w

wiedzę na temat                     możliwości dalszego funkcjonowania w społeczeństwie i środowisku pracy

CEL GŁÓWNY DLA RODZICÓW

CEL GŁÓWNY DLA NAUCZYCIELI

  • przygotowanie rodziców do pełnienia roli doradców i osób wspierających swoje dzieci w procesie planowania i podejmowania decyzji edukacyjnych oraz związanych z wyborem zawodu
  • Pomoc nauczycielom w realizacji zadań związanych z doradztwem zawodowym oraz wspomaganiem uczniów w wyborze kierunku dalszego kształcenia i zawodu
  1. Cele szczegółowe

CELE SZCZEGÓŁOWE

Orientacja zawodowa w klasach I-III szkoły podstawowej

Orientacja zawodowa w klasach IV-VI szkoły podstawowej

Doradztwo zawodowe dla klas VII-VIII

Doradztwo zawodowe dla Szkoły Branżowej I Stopnia

Szkoła Przysposabiająca do Pracy

– opisuje swoje zainteresowania
– prezentuje swoje zainteresowania

-podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi
-podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje co z nich wyniknęło dla niego i innych

– odgrywa różne role zawodowe w zabawie
– podaje nazwy zawodów wykonywanych przez najbliższych oraz opisuje ich podstawową specyfikę
– opisuje czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka
– posługuje się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy

– uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności

-wskazuje treści których lubi się uczyć

– wymienia różne źródła wiedzy i próbuje z nich korzystać.

-opowiada kim chciały zostać i co chciałby robić

-próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach bezpośrednio związanych z jego osobą.– określawłasne zainteresowania, zdolności i uzdolnienia oraz kompetencje
-wskazuje swoje mocne i słabe strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia
-prezentuje swoje zainteresowania / uzdolnienia na forum

-wymienia różne grypy zawodów i podaje przykłady dla poszczególnych grup
-opisuje czym jest praca i jej znaczenie w życiu człowieka
-podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe
-wyjaśnia rolę pieniądza i jego związek z pracą

-wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy
-wskazuje przedmioty szkolne których lubi się uczyć
-podejmuje próby samodzielnego poszukiwania informacji i korzystania z różnych źródeł wiedzy

-opowiada o swoich planach edukacyjnych i zawodowych
– planuje swoje działania (lub działania grupy) wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu
– próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach bezpośrednio związanych z jego osobą- rozpoznaje swoje zasoby(zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe)
-charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy
-określa aspiracje i potrzeby związane z własnym rozwojem i możliwe sposoby ich realizacji

-wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody
-wskazuje drogi zdobycia wybranych zawodów
-uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka

– charakteryzuje strukturę systemu edukacji
-analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego pod kontem możliwości dalszego kształcenia
-określa znaczenie uczenia się przez całe życie

-określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów

– planuje ścieżkę kariery, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów
-identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery

-posługuje się  pojęciami związanymi z tematyką rynku pracy, kwalifikacji zawodowych;

-identyfikuje swoje możliwości psychofizyczne i predyspozycje zawodowe;

-wyjaśnia zależności pomiędzy zainteresowaniami a wyborem zawodu;

-wymienia umiejętności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych.

– rozwija swoje zainteresowania;

-wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu doradztwa zawodowego, aby trafnie określić swoje predyspozycje, zdolności, umiejętności;

-samodzielnie lub z pomocą doradcy planuje dalszą ścieżkę rozwoju zawodowego.

– skutecznie współpracuje z kolegami w zespole;

-przyjmuje twórczą i refleksyjną postawę wobec przekonań oraz sposobu postępowania innych ludzi;

-rozwiązuje konflikty powstające podczas pracy zespołowej.

– uczy się wskazywania swoich mocnych i słabych stron w sytuacji pracy
-określa swoje preferencje , zainteresowania
– poznaje znaczenie pracy w życiu człowieka
-poznaje zawody i czynności zawodowe
– doskonali umiejętność posługiwania się komputerem
– uczy się czynności pracy na konkretnych stanowiskach (na miarę możliwości szkoły)
– zna podstawowe zasady BHP
-kształci umiejętność współpracy
– poznaje prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy
– potrafi poradzić sobie w sytuacjach trudnych
– umie prosić o pomoc 

 

CELE SZCZEGÓŁOWE DLA RODZICÓW

CELE SZCZEGÓŁOWE DLA NAUCZYCIELI

– posiadają wiedzę na temat organizacji wewnątrz szkolnego    systemu doradztwa zawodowego działającego w szkole
-są zaangażowani w udzielanie pomocy i wsparcia dziecku w procesie planowania i realizowania kariery edukacyjno-zawodowej
-są przygotowani do pełnienia roli doradców dziecka
-wiedzą, gdzie szukać pomocy dla dzieci z problemami zdrowotnymi, emocjonalnymi, intelektualnymi
-znają ofertę edukacyjną szkoły i placówek następnego etapu edukacyjnego

– podkreślają w treściach przedmiotowych zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego
– dbają o nabywanie kompetencji kluczowych przez uczniów, podczas realizacji podstawy programowej nauczanego przedmiotu
– realizują zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego (poznawanie siebie, umiejętność współpracy w zespole, umiejętność dobrej komunikacji, autoprezentacja) na godzinach wychowawczych
-diagnozują potrzeby i zasoby uczniów
– rozwijają zainteresowania, umiejętności i uzdolnienia uczniów,
– wspierają  rodziców w procesie dydaktycznym
-angażują przedstawicieli współpracujących instytucji i zakładów pracy w działania doradcze szkoły
-znają ofertę edukacyjną szkol następnego etapu edukacyjnego i zasady rekrutacji do nich
  1. Cele i działania szkolnego doradcy zawodowego:
  • Przygotowanie młodzieży do wyboru  zawodu i dalszego kształcenia
  • Przygotowanie ucznia do radzenia sobie w sytuacjach trudnych np. bezrobocie, adaptacja do nowych warunków  i mobilności zawodowej
  • Przygotowanie  ucznia do roli pracownika
  • Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych
  • Pomoc nauczycielom w realizacji działań doradczych

           Zadania szkolnego doradcy zawodowego:

  • Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów i słuchaczy na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego;
  • Pomoc uczniom w określeniu ich zainteresowań i uzdolnień
  • Udzielanie uczniom indywidualnych porad zawodowych
  • Pomoc w określeniu możliwości zawodowych uczniów mających określone ograniczenia psychofizyczne, wskazuje odpowiedni dla nich rodzaj zatrudnienia
  • Udziela informacji o przeciwskazaniach zdrowotnych do wykonywania zawodu
  • Gromadzi i aktualizuje i udostępnia informacje edukacyjne i zawodowe właściwe dla danego poziomu kształcenia
  • Współpracuje z innymi nauczycielami (radą pedagogiczną) w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie orientacji zawodowej
  • Współpracuje z rodzicami, udziela informacji na temat aktualnej oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych, informuje o zawodach oraz aktualnej sytuacji na rynku pracy
  • Upowszechnia wiedzę na temat możliwości pozyskiwania informacji o zawodach, uzyskiwaniu kwalifikacji zawodowych sytuacji na lokalnym rynku pracy
  • Opracowywanie we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami programu realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego

        W celu realizacji zadań doradca zawodowy jest zobowiązany:

  • Opracować roczny plan pracy, uwzględniający potrzeby uczniów w zakresie doradztwa zawodowego
  • Współpracować na bieżąco z dyrektorem SOSW, wychowawcami klas, nauczycielami, pielęgniarką szkolną, rodzicami w realizacji działań doradczych
  • Składać okresową informację dyrektorowi SOSW oraz radzie pedagogicznej z przeprowadzonych działań doradczych.
  1. Treści, tematy zajęć ze wskazaniem adresata

Dla uczniów:

  • poznawanie osobistych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych stron i słabych stron jako
    potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji
    zawodowych, stanu zdrowia
  • świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie i przetwarzanie informacji o zawodach i rynku
    pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy;
  • rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się,
    wyszukiwanie i przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie;
  • planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki
    edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego i refleksji nad nim,
    podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

Dla nauczycieli:

• zasady pracy nauczycieli w ramach WSDZ,
• priorytety dotyczące zagadnień z zakresu doradztwa zawodowego realizowane przez nauczycieli w ramach pracy wychowawczej i na lekcjach przedmiotowych,
• szkolne zasoby informacji dotyczące doradztwa edukacyjno-zawodowego i zasady z  ich wykorzystania.

Dla rodziców:

• zasady pracy informacyjno-doradczej szkoły na rzecz uczniów,
• informacje na temat ścieżek kształcenia, zasad rekrutacji itp.,
• umiejętności rodzicielskie ułatwiające kontakt z dzieckiem w procesie podejmowania decyzji edukacyjno-zawodowej.

Realizacja celów WSDZ  w SOSW zobowiązuje całą społeczność szkolną, specjalistów, wychowawców, nauczycieli, uczniów i rodziców do systematycznych odziaływań  wychowawczo – doradczych , których efektem jest przygotowanie młodzieży do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych.
Zakres działań osób zaangażowanych w proces dydaktyczny wynika z ich kompetencji, profilu wykształcenia  i podstawy programowej z poszczególnych przedmiotów.

Nauczyciele przedmiotowina ścieżkach między przedmiotowych realizują treści dotyczące doradztwa zawodowego. Przedmioty na których realizowane są treści dotyczące doradztwa zawodowego:

  • Nauczyciel informatyki-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel wiedzy o społeczeństwie-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel edukacji dla bezpieczeństwa-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel języka polskiego-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel języka angielskiego-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciele przedmiotów zawodowych-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel praktycznej nauki zawodu-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel podstaw przedsiębiorczości-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciel biologii –zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciele funkcjonowania osobistego i społecznego-zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  • Nauczyciele przysposobienia do pracy –zgodnie z podstawą programową nauczanego przedmiotu oraz swoim rozkładem materiału.
  •  Nauczyciel bibliotekarz – gromadzi i udostępnia innym nauczycielom literaturę psychologiczną, pedagogiczną, z zakresu prawa pracy, popularyzuje ulotki a temat ofert edukacyjnych szkół , wskazuje źródła informacji edukacyjno-zawodowej
  • Wychowawcy oddziałów klasowych na godzinach wychowawczych pogłębiają kompetencje interpersonalne uczniów,
    prowadzą ćwiczenia integrujące grupę, rozwijające światopogląd; organizują (w miarę potrzeb) spotkania z absolwentami szkoły,
    wspierają uczniów w procesie decyzyjnym, motywują uczniów do nauki i pracy nad sobą, kierują do specjalistów, określają
    specjalne potrzeby edukacyjne uczniów wymagających pomocy; pełnią funkcję wspierająco – informacyjną dla rodziców;
    współpracują z innymi nauczycielami w realizacji zadań doradczych w swoim oddziale, zgłaszają koordynatorowi WSDZ
    konieczność zorganizowania spotkań z pracownikami poradni, tematyki prelekcji i warsztatów dla rodziców organizowanych
    przez poradnię (w miarę potrzeb).
  • Pedagog szkolny ściśle współpracuje z wychowawcami oddziałów, wspiera ich działania rozwijające zdolności
    interpersonalne uczniów, motywuje uczniów do nauki, wskazuje sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych, współdziała
    z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną  w Starachowicach, realizowanie zadań profilaktycznych, wspieranie wychowawczej i edukacyjnej funkcji szkoły.
  1. Metody, formy  pracy

 Metody pracy indywidualnej:

  • doradztwo indywidualne w punkcje konsultacyjnym w szkole
  • rozmowa i wywiad doradczy
  • diagnoza predyspozycji zawodowych
  • udzielanie informacji adekwatnych do potrzeb ucznia
  •  pomoc w prawidłowym przygotowaniu dokumentów w czasie procesu rekrutacyjnego do szkół jak i procesu rekrutacyjnego związanego z pracą

Metody pracy z grupą:

  • prelekcje
  • dyskusje
  • gry
  • pogadanki
  •  mini wykłady
  •  metody audiowizualne filmy edukacyjne, zawodoznawcze
  • inscenizacja, odgrywanie ról

Formy realizacji

  • lekcje przedmiotowe
  • godziny wychowawcze
  • koła zainteresowań
  • konkursy
  • wycieczki spotkania z przedstawicielami poszczególnych zawodów
  • środowiskowe imprezy tematyczne
  • gazetka – tablica
  1. Realizacja, osoby odpowiedzialne

Na podstawie WSDZ, będzie opracowywany szczegółowy program realizacji WSDZ na dany rok szkolny. Program realizacji WSDZ powinien być systemem spójnych działań związanych z doradztwem zawodowym mających na celu wsparcie ucznia w jego wyborach związanych z kierunkiem kształcenia. Przy opracowywaniu programu realizacji WSDZ uwzględniane będą lokalne działania związane z doradztwem zawodowym (np. targi pracy, targi edukacyjne, dni otwarte, itp.) planowane w danym roku szkolnym, jak również możliwość współpracy z instytucjami, placówkami i pracodawcami funkcjonującymi w danym mieście lub powiecie.

Dyrektor:

  • odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • współpracuje z doradcą zawodowym w celu realizacji WSDZ;
  • wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu doradztwa zawodowego w szkole a instytucjami zewnętrznymi;
  • zapewnia warunki do realizowania w szkole doradztwa zawodowego;
  •  organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym polegające na planowaniu i przeprowadzaniu działań mających na celu poprawę jakości pracy szkoły w tym obszarze.

Doradca zawodowy:

  • określa mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • pomaga uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
  •  prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego i zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
  • wspiera nauczycieli, wychowawców, specjalistów i rodziców w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • prowadzi doradztwo indywidualne dla uczniów;
  • systematycznie diagnozuje zapotrzebowanie uczniów, rodziców i nauczycieli na działania związane z doradztwem zawodowym;
    • planuje, koordynuje, monitoruje i prowadzi ewaluację oraz promuje działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez szkołę we współpracy z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami;
  • gromadzi, aktualizuje i udostępnia informacje edukacyjne i zawodowe właściwe  dla danego poziomu kształcenia;
    • organizuje współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym szkoły podnoszące  efektywność prowadzonych działań    związanych z doradztwem zawodowym;
  • współpracuje z dyrektorem szkoły, realizując zadania związane z doradztwem zawodowym;
  • wspólnie z zespołem przygotowuje projekt WSDZ;
  • gromadzi, aktualizuje i udostępnia zasoby związane z doradztwem zawodowym;
    • współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych, instytucjami rynku pracy i partnerami z otoczenia społeczno-gospodarczego w celu realizacji działa  z zakresu doradztwa zawodowego.

Wychowawcy:

  • określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczani z treściami programowymi doradztwa zawodowego;
  • włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu doradztwa zawodowego;
  • realizują tematy związane z doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych;
  • wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej;
  • współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci;
  • współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.

Nauczyciele przedmiotów (ogólnych i zawodowych):

  • określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi doradztwa zawodowego;
  • współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania doradztwa zawodowego dla uczniów;
  • przygotowują uczniów do udziału w konkursach zawodowych;
  • prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe;
  • organizują w sali edukacji wczesnoszkolnej kąciki zawodoznawcze;
  • współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.

Nauczyciel-bibliotekarz:

  • współpracuje z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • udostępnia zasoby dotyczące doradztwa zawodowego;

                  Pielęgniarka szkolna:

  • współpracuje z doradcą zawodowym oraz nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • udziela informacji o kwestiach zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów wybieranych przez uczniów;
  • organizuje dla uczniów spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz kształtowania właściwych nawyków adekwatnych do zawodów wybranych przez uczniów.
  1. Scenariusze i konspekty

Scenariusze i konspekty, materiały i opracowania dotyczące WSDZ znajdują się w zasobach własnych koordynatora WSDZ i innych nauczycieli realizujących działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego.

  1. Dostępne materiały edukacyjne on-line
  1. Ewaluacja wewnętrzna
  • analiza dokumentacji (dzienniki –tematy zajęć)
  • analiza wytworów uczniów
  • obserwacja poziomu zaangażowania i motywacji uczniów
  • autorefleksje uczniów (swobodne wypowiedzi zarówno na rozpoczęcie, jak i zakończenie zajęć)
  • indywidualne plany działań ukazujące projektowane ścieżki kariery edukacyjni –zawodowej uczniów.

Efektem przeprowadzonej ewaluacji będzie sprawozdanie śródroczne i końcowo roczne z działań dotyczących DZ.

Opracowała  Emilia Węcek